Bóng rổ là một môn thể thao được nhiều bạn trẻ yêu thích bởi vừa rèn luyện sức khỏe mà còn giúp tăng chiều cao hiệu quả. Và cũng như các môn thể thao khác thì bóng rổ cũng có luật bóng rổ riêng biệt khi chơi. Đặc biệt với những bạn mới biết đến môn bóng rổ thì luật bóng rổ có lẽ khá xa lạ với các bạn. Vậy hôm nay hãy cùng jimmydau.com tìm hiểu luật thi đấu bóng rổ chuyên nghiệp qua bài viết dưới đây nhé!
I. Quy định trong môn bóng rổ
Đầu tiên để hiểu rõ hơn về luật bóng rổ hãy đi tìm hiểu về một số quy định trong môn bóng rổ như:
1. Đội bóng
- Trong trò chơi, mỗi đội chính thức có 5 người chơi trên sân.
- Tối đa 12 người chơi có thể chơi, bao gồm cả đội trưởng và người dự bị.
- Một đội bóng đá có một huấn luyện viên trưởng và một trợ lý.
- Các cầu thủ dự bị được phép tham gia trận đấu nếu trọng tài cho phép.
2. Trang phục
Quy định về trang phục trong môn bóng rổ như sau:
- Áo thi đấu của các cầu thủ phải có mặt trước và sau cùng màu và áo phải được cho vào trong quần khi thi đấu.
- Quần đùi cầu thủ bóng rổ phải có màu mặt trước và mặt sau giống nhau.
- Số áo thi đấu phải tuân theo luật bóng rổ cơ bản như sau:
- Chiều cao tối thiểu cho số áo là 20cm
- Chiều cao tối thiểu của số áo trước ngực là 10cm
- Chiều rộng tối thiểu của nét áo là 2cm.
Xem thêm về quy định sân bóng rổ trong thi đấu chuyên nghiệp.
3. Thời gian thi đấu
- Mỗi một trận đấu bóng rổ sẽ gồm 4 hiệp với thời gian mỗi hiệp là 10 phút. Thời gian nghỉ giữa hiệp là 2 phút. Thời gian nghỉ giữa hiệp 2 và 3 là 15 phút.
- Nếu kết quả điểm hòa nhau khi kết thúc thời gian thi đấu hiệp 4 thì trận đấu sẽ được tiếp tục bằng 1 hoặc nhiều hiệp phụ 5 phút để có kết quả thắng thua.
- Trong 3 hiệp đầu và mỗi hiệp phụ mỗi đội sẽ được hội ý 1 lần cho mỗi hiệp, hiệp thứ 4 mỗi đội được hội ý 2 lần. Thời gian hội ý là 60 giây.
4. Cách chơi
Luật bóng rổ chỉ cho phép người chơi phát bóng bằng tay. Vì vậy, người chơi có thể sử dụng các kỹ thuật bóng rổ như chuyền bóng, giữ bóng, lăn bóng… Nếu người chơi sử dụng các bộ phận khác trên cơ thể như chân, ngực, vai,… điều khiển bóng được coi là phạm luật. Tuy nhiên, việc chạm vào bóng là vô tình thì không phải là vi phạm.
Thông thường có hai loại cuộc thi:
- Thi đấu bóng rổ: mỗi đội 5 người, 2 bảng bóng rổ (có 2 hệ thống là NBA và FIBA).
- Bóng rổ đường phố: Mỗi đội gồm 3 người chơi và một bảng bóng rổ.
5. Tình trạng bóng
Để có thể chơi bóng rổ được thì bạn phải biết về tình trạng bóng cụ thể như sau: Luật bóng rổ chia điều kiện bóng thành hai loại: bóng sống và bóng chết.
Bóng sống được hiểu như sau:
- Khi các cầu thủ tranh bóng trên sân và chạm bóng đúng luật.
- Khi một cầu thủ thực hiện quả ném phạt.
- Thực hiện quả phát bóng từ biên.
Bóng chết được hiểu như sau:
- Bóng ném vào rổ được tính sau khi thực hiện quả ném biên hoặc quả ném phạt.
- Xuất hiện tiếng còi từ phía trọng tài khi đang là bóng sống.
- Hết thời gian trong 1 vòng đấu.
- Đồng hồ 24 giây báo hiệu khi một đội kiểm soát bóng.
- Nếu một quả ném phạt được thực hiện, quả ném phạt đó sẽ không vào rổ mà tiếp tục với quả ném rổ khác hoặc quả ném phạt bổ sung.
II. Luật bóng rổ cơ bản
1. Cách tính điểm trong luật bóng rổ
Theo luật bóng rổ mới nhất thì sẽ tính điểm cho đội chơi hợp lệ như sau:
Một quả bóng được ghi khi:
- Bóng sống vào rổ từ trên cao.
- Bóng nằm trong vành hoặc bên dưới vành rổ.
Đây là số điểm khi bạn nhận bóng:
- 1 điểm với một quả ném phạt.
- 2 điểm cho ném bóng từ khu vực trong vòng tròn 6.25m.
- 3 điểm cho một cú ném bóng vào rổ ngoài vòng tròn 6.35m.
- Nếu một cầu thủ vô tình ném bóng vào rổ của đội nhà, đối phương sẽ được tính thêm điểm.
2. Thay người
- Với một lần thay người, mỗi đội có thể thay nhiều người cùng một lúc.
- Các đội chỉ được thay người khi bóng chết và được trọng tài cho quyền thay người.
- Trong trường hợp thay người, cầu thủ phải đi thẳng đến đường biên càng sớm càng tốt.
- Không được phép thay người trong thời gian ném phạt.
3. Ném phạt
Các quả ném phạt được trao cho cầu thủ bị đối phương phạm lỗi theo luật ném phạt trong bóng rổ. Không thay thế cầu thủ ném quả ném phạt nếu cầu thủ không bị chấn thương.
Một quả ném phạt trong bóng rổ được định nghĩa là:
- Người chơi đứng ở giữa vòng tròn phía sau vạch ném phạt.
- Bất kỳ kỹ thuật ném nào cũng có thể được sử dụng ở vị trí ném phạt.
- Các quả ném phạt phải được thực hiện trong vòng 5 giây sau tiếng còi của trọng tài.
4. Nhảy tranh bóng
Trọng tài ném bóng rổ cao về phía đường biên dọc giữa hai đội. Một hoặc hai vận động viên nhảy chạm vào quả bóng khi nó đạt đến điểm cao nhất.
Việc nhảy tranh bóng có thể dẫn đến các tình huống sau:
- Khi hiệp 1 bắt đầu.
- Quả bóng bị mắc kẹt trong rổ.
- Cả hai đội đều mắc lỗi cùng một lúc.
- Các quyết định của trọng tài không nhất quán.
- Khi các cầu thủ của cả hai đội cùng kiểm soát bóng nhưng không bên nào kiểm soát bóng.
Tranh bóng phạm luật nếu:
- Bóng được chạm hai lần.
- Chạm vạch khi nảy bóng.
- Một hoặc hai đội tranh bóng có hành động thô bạo.
- Cầu thủ chạm bóng khi bóng chưa đến giới hạn độ cao.
III. Một số lỗi xử phạt cần biết
Theo luật bóng rổ thì một số lỗi dưới đây sẽ bị xử phạt, cụ thể trong các tình huống:
- Lỗi va chạm: Lỗi khi một cầu thủ va chạm với đối phương, còn sống hay đã chết, có hoặc không có bóng như đẩy, ép, vỗ tay, chặn một người,..
- Lỗi phản tinh thần thể thao: Lỗi cầu thủ cố ý phạm lỗi với đối phương. Nếu một người chơi phạm lỗi phi thể thao nhiều lần, người chơi đó sẽ bị loại khỏi trận đấu.
- Lỗi hai bên: Khi hai người chơi phạm lỗi với nhau gần như cùng một lúc.
- Lỗi trục xuất: Đây là một vi phạm nghiêm trọng được coi là hành vi phi thể thao rõ ràng.
- Lỗi thua cuộc: Trọng tài sẽ xử thua đội nếu:
- Đội đã không có mặt đủ. Tức là chưa đến 5 thành viên có mặt sau 15 phút của trận đấu.
- Đội có hành vi phi thể thao và phá hoại trò chơi.
- Lỗi thái độ trước quyết định của trọng tài.
- Các đội không thi đấu sau khi trọng tài cho lệnh bắt đầu trận đấu.
- Các đội có ít hơn 2 người chơi so với đội đối phương cũng sẽ bị xử thua.
IV. Lời kết
Trên đây là một số thông tin cơ bản về luật bóng rổ được Thể thao tổng hợp gửi đến bạn. Hy vọng với những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quy định cơ bản khi chơi bóng rổ. Cảm ơn đã đọc!